Gij moet u duiven van uwen grond aanschaffen
De grote solidariteit binnen de natie, met interburgelijke warmte en genegenheid stak schril af tegen de soms bitsige retoriek op de politieke tribune. Er is nog veel dat ons Belgen onvoorwaardelijk bindt, zeker bij tegenspoed. Zo is het ook in de duivensport. Is er nog een toekomst, na een seizoen waarin we zonder verklaring zo ontzettend veel duiven verloren?
Natuurlijk, maar dan moeten we onze leden aantallen goed instandhoudenDat kan met de regel van drie:
- De oudere liefhebbers moeten jonge geïnteresseerde, beginnende kandidaten een koppel van hun beste duiven geven, daarmee investeren ze ook in hun eigen belang- in de toekomst van de sport.
- De leerling-duivenliefhebber moeten bereid zijn ontzettend veel te observeren en heel goed te willen luisteren naar de oudere (meester-)duivenliefhebber.
Noel Descheemaecker
De geroemde broers Noel en Robert Descheemaecker zonen van een uitgever waren gepassioneerde liefhebbers. Zij hadden de ware geest om de top te bereiken, door analyse en inzicht. Door hun publicaties leerden ze de liefhebbers bijna 100 jaar geleden hoe met de duiven te spelen. Noel ( gewezen advocaat) bleef actief in de sport tot zijn 92 ste. Ik las eens in een van de oude edities van duifje lacht, toen genoemd “Het Duivensport” , een groen boekje uit de dertiger jaren:
“Gij moet u duiven van uwen grond aanschaffen”
Ik heb daar lang over nagedacht. Zou het oriëntatie vermogen van uit verre losplaatsen naar een vaste coördinaat in eigen streek mee geërfd worden?
Ik sprak hierover met Luc Sioen uit Moorslede, hij is overtuigd dat de duiven per streek een selectie ondergaan in functie van de gemiddelde liggen in de wind.
Inderdaad het duivenspel is een windspel en daardoor zijn Vb Limburgse duiven in tegenstelling tot West-Vlaamse duiven anders ontwikkeld.
Duiven die altijd moeten opboksen tegen de wind ( “Flandriens” in wielertermen) of duiven die eerder staartwind hebben gaan verschillende soorten spieren ontwikkelen.
De vliegspieren in het eerste geval die meer zuivere kracht moeten inzetten ( lange gladde spieren) tegenover deze die zorgen voor meer behendigheid en sturing bij staartwind (dwarsgestreepte spieren).
De donkerrode gladde spieren functioneren ideaal met een sterke vetstofwisseling , terwijl witte dwarsgestreepte spieren over voldoende reserve aan koolhydraten ( suikers, zetmeel) moeten beschikken.
(zie stukje uit de blog “Ketonen 06/2019” onderaan )
Voor de duidelijkheid: beide prestaties zijn verschillend maar finaal even belastend.
Uiteraard kan de wondere duif tussen deze typische caloriebronnen makkelijk omschakelen, maar deze processen vergen een beetje tijd, wat weliswaar in de wedstrijd het verschil tussen winst en verlies kan betekenen.
Dus de gevraagde prestatie “afhankelijk van de ligging tov de losplaats en dientengevolge de wind” bepaalt mede de ontwikkeling van de soort duif…
De kopwind duiven zijn anders gebouwd dan de staartwind-duiven.
Een ervaren liefhebber kan bij het ter hand nemen van de duif, relatief gemakkelijk raden van welke streek ze afkomstig is…
Zo ontstonden ook samen met de one loft races, duiventypes door dit soort vluchten geselecteerd werden en die het dan ook daadwerkelijk waar maken in de deze competitie….
Evenwel de stelling ( “Gij moet u duiven van uwen grond aanschaffen” ) zou ook kunnen kloppen op basis van de streekgeur…
Elke streek heeft zijn typische geur die bepaald wordt door de grond en alles wat er op staat of groeit. Wetenschappelijk onderzoek leerde ons al geruime tijd dat duiven over een geografische kaart ( zichtbare elementen), een magnetische kaart (een echt kompas), een klankkaart ( lange geluidsgolven) als ook een “olfactische kaart” ( geurkaart) beschikken. Ze herkennen nl. via sensoren achteraan in de neus dewelke in contact staan met de hersenen via de reukzenuw, de geur van de streek door de aanwezige bossen, velden, rivieren inbegrepen de er in zwemmende vissen, de zeelucht, de berglucht etc… Ze ruiken de stal, figuurlijk en waarschijnlijk ook letterlijk….
https://link.springer.com/article/10.1007/BF00610827
Link ivm experimenten in 1985
“Zo kunnen duiven niet alleen worden verhinderd hun koers naar huis te oriënteren door bepaalde stoffen uit de geïnhaleerde lucht te verwijderen, maar ze kunnen ook systematisch worden misleid door valse informatie op hun reukcentrum.”
Vroeger, tussen en na de oorlogen was de pollutie van de opkomende industrie brutaler, met grote hoeveelheden van waarneembare meestal stinkende uitstoot.
Nu is de industrie op het eerste zicht properder geworden, maar de industrie produceert inmiddels duizenden verschillende chemicaliën, die we niet eens meer kunnen zien of ruiken ( soms nog niet eens analyseerbaar)
De recent ontdekte pollutie met PFOS door 3M is er een schrijnend voorbeeld van, Een ganse bevolking werd gedurende jaren dag na dag besmet terwijl niemand er erg in had…
We mogen niet vergeten dat duiven op kilometers afstand elkaar kunnen vinden met hun reukvermogen, door middel van zeer kleine hoeveelheden feromonen (geurhormonen). Een groter percentage verlies dan normaal kan mogelijks het gevolg zijn van heimelijke onschuldig lijkende chemicaliën, die met de feromonen interfereren. Zekere duiven zullen er minder last van hebben, ander meer, maar een effect is er ongetwijfeld.
Dat is een bijkomend argument om aan de duiven niet onnodig chemische hulpmiddelen zoals antibiotica te verstrekken , maar uitsluitend natuurlijke, op basis van door gewone planten afgescheiden stoffen.
Op basis van dit principe creëert Stopmite met een specifieke selectie aan aromatische plantenextracten, een thuisgevoel op basis van een typische thuisgeur op het hok. Ook liefhebbers laten ons weten dat ze aan de omgevingsgeur opgebouwd door het regelmatig gebruik van Stopmite erg gehecht geraken.
Het is een aangename, voor de luchtwegen bevrijdende geur, zowel voor de duif als voor de mens.( een borstmiddel met expectorerende werking). Een duif die boven het hok vliegt of op het dak zit neemt de herkenbare geur waar en is genegen om binnen te gaan…
De leerling-duivenliefhebber moet er zich van verzekeren dat zijn liefde voor de duif onvoorwaardelijk is, anders zal niets lukken.
Soms zie ik leken opveren en gekluisterd luisteren naar een sterk verhaal zoals dat van sommige duifjes, geboren uit een ei dat werd uitgebroed door pleegouder-duiven bij een liefhebber op vele kilometers afstand en vervolgens reeds bij hun eerste vlucht terugvliegen naar het hok waar dat eitje gelegd werd.
Deelhebben aan deze bijna bovennatuurlijke fenomenen die de duivensport zo magisch maken, moet ons vervullen met bewondering, bescheidenheid en dankbaarheid. Deze ingesteldheid is mede de basis voor de liefde voor de duif.
Ze is al onze opofferingen meer dan waard.
In ons bezoedeld milieu evolueren we ook met onze duiven naar puur natuur
Comed wijst al bijna 50 jaar de weg…
In de aanloop naar het nieuwe kweekseizoen staan de vertrouwde klassiekers van Comed weerom klaar
Wij geven hieronder een korte wetenschappelijke analyse voor geïnteresseerde liefhebbers:
De vogels zijn uniek in de wereld, omdat zij over rode spieren beschikken die de energie opwekken uit vetten. Deze kunnen enorme vliegprestaties leveren die onvergelijkbaar zijn met die van de zoogdieren die enkel witte spieren hebben die de energie uit suiker halen. De duif heeft een combinatie van deze twee soorten spieren.
De witte spieren liggen aan de oppervlakte en de rode dieper tegen het been. Suikers, vetten en eiwitten zijn de brandstoffen die de duif kan gebruiken. Ze maken via de stofwisseling (Krebbscyclus) gemakkelijk ATP vrij dat opgeslagen( ATP batteri) om de spiersamentrekking mogelijk te maken. De borstspier bij de duif bestaat hoofdzakelijk uit de rode variëteit die grote hoeveelheden energie uit lipiden(vetten) verwerkt . In deze spier wordt per eenheid vet (mol) 130 eenheden ATP voor de energiebatterij vrijgesteld.
De witte spieren hebben voldoende aan energie uit suiker namelijk slechts 38 ATP
Er is ook een omzetting uit suikers die slechts heel weinig, 2 eenheden ATP, oplevert evenwel op bijzonder snelle wijze en voor een korte duur( geschikt voor het opstijgen of het landen). Alles wordt bovendien sterk beïnvloed door de aanwezigheid van veel of weinig zuurstof;(zie voorstelling hieronder)
Deze Engelstalige voorstelling heeft Comed voor het eerst gemaakt tgv mijn bezoek aan Taiwan meer dan 10 jaar geleden. Voorstelling van de verschillende energiesystemen naargelang het soort spier en het soort brandstof en de beschikbaarheid van veel of weinig zuurstof.
Op deze slide ziet men bij punt 2 het belang van oliën en vetten in aanwezigheid van veel zuurstof als brandstof bij uitstek met een rendement van 130 eenheden AT Tegen slechts 34 eenheden ATP bij verbranding van suikers.Onderaan bij punt 3. Productie van ammoniak uit verbranding van eiwit, (opvliegen van de spiermassa in noodgevallen) wat kan geneutraliseerd worden door gebruik van Roni.
Het ziet ingewikkeld uit maar het komt erop neer dat een duif hoofdzakelijk op vet presteert en veel minder op de suikers. Om die reden eten ze ook graag granen gezien daar relatief veel vetten in voorkomen.
De eerste fase van de vlucht zal de energieopwekking uit suikers een rol spelen, maar het thuiskomen na een zware vlucht (kopwind) is puur op basis van vet.
De suikers worden gespaard om te kunnen sturen (staartwind), landen en opstijgen met de witte spieren.
Het is ook uit de variatie in de opbouw van dit complexe spierstelsel per individuele duif dat we haar als specifiek geschikt voor de lange afstand dan wel de vitesse beoordelen.